تهدیدات رایج در امنیت سایبری: حملات DDoS، Man-in-the-Middle و Phishing

امروزه سازمان‌ها و کاربران شخصی با تهدیدات متنوع امنیت سایبری مواجه هستند. حملات DDoS، حملات Man-in-the-Middle و فیشینگ سه نمونه از رایج‌ترین روش‌های نفوذ و اختلال در خدمات کامپیوتری به شمار می‌روند. در این مقاله به بررسی هر یک از این تهدیدات، روش‌های اجرا و راهکارهای پیشگیری می‌پردازیم.

حملات DDoS چیست و چگونه اجرا می‌شود؟

حمله توزیع‌شده انکار سرویس (Distributed Denial of Service) یا DDoS با ارسال جریان بزرگ و هم‌زمان از درخواست‌ها، منابع یک سرور یا شبکه را اشباع می‌کند. نتیجه این مسدودسازی، عدم توانایی سرویس‌دهنده در پاسخگویی به کاربران قانونی است.

• انواع رایج:

  • حجمی (Volumetric): اشباع پهنای باند
  • پروتکلی (Protocol): سوء‌استفاده از محدودیت‌های لایه شبکه
  • برنامه‌محور (Application Layer): بمباران درخواست‌های سنگین به وب‌اپلیکیشن

• تاثیرات:

  • کاهش دسترس‌پذیری سرویس
  • خسارت مالی و آسیب به اعتبار برند
  • افزایش هزینه‌های زیرساختی برای مقابله با حمله

• روش‌های مقابله:

  • استفاده از سرویس‌های محافظت DDoS ابری
  • پیکربندی صحیح فایروال و ACL
  • افزایش پهنای باند و توزیع جغرافیایی سرورها

حملات Man-in-the-Middle (MITM)

در حمله مرد میانی، مهاجم میان فرستنده و گیرنده قرار گرفته و می‌تواند ترافیک را شنود، دستکاری یا بازپخش کند. این نوع نفوذ معمولاً در شبکه‌های بی‌سیم عمومی و لینک‌های غیررمزنگاری شده رخ می‌دهد.

• مراحل حمله:

  1. شنود (Sniffing) برای جمع‌آوری بسته‌ها
  2. جعل ARP یا DNS Spoofing برای هدایت ترافیک
  3. استخراج اطلاعات حساس یا تغییر محتوا

• نمونه‌ها:

  • سرقت کوکی‌های احراز هویت
  • تزریق کدهای مخرب در صفحات وب
  • حملات HTTPS Downgrade

• راهکارهای کاهش ریسک:

  • بکارگیری HTTPS همراه با HSTS و Certificate Pinning
  • استفاده از VPN در شبکه‌های عمومی
  • فعال‌سازی احراز هویت چندمرحله‌ای

فیشینگ (Phishing) و انواع آن

فیشینگ روشی برای فریب کاربران با ارسال ایمیل، پیامک یا لینک‌های جعلی است تا اطلاعات محرمانه مانند نام کاربری، رمز عبور یا اطلاعات بانکی سرقت شود. حمله‌کننده معمولاً خود را به عنوان یک نهاد معتبر معرفی می‌کند.

• انواع فیشینگ:

  • ایمیل فیشینگ عمومی
  • اسپیر فیشینگ (Spear Phishing) هدفمند
  • ویزینگ (Vishing) با تماس صوتی
  • اسمی‌شینگ (Smishing) با پیامک

• شاخص‌های تشخیص:

  • آدرس فرستنده مشکوک یا مشابه با اصلی
  • لینک‌های کوتاه یا تغییر مسیردهنده
  • درخواست اطلاعات محرمانه در متن پیام

• روش‌های پیشگیری:

  • آموزش و فرهنگ‌سازی کاربران
  • استفاده از فیلترهای آنتی‌فیشینگ
  • پیاده‌سازی DMARC، SPF و DKIM
  • بررسی دقیق URL و گواهی‌های SSL

مقایسه اجمالی سه تهدید

بهترین شیوه‌ها برای محافظت از سازمان

• دفاع چندلایه (Defense in Depth) با ترکیب فایروال، IDS/IPS و آنتی‌ویروس
• مانیتورینگ مداوم لاگ‌ها و تحلیل ترافیک شبکه
• به‌روزرسانی و وصله‌گذاری مرتب سیستم‌ها و اپلیکیشن‌ها
• تدوین و تمرین سناریوهای پاسخ به حادثه (Incident Response)
• آموزش مستمر و ارزیابی آمادگی کارکنان

نتیجه‌گیری

حملات DDoS، Man-in-the-Middle و Phishing از چالش‌های امنیت سایبری هستند که می‌توان با شناخت دقیق مکانیزم و پیاده‌سازی راهکارهای مناسب آن‌ها را مهار کرد. پیاده‌سازی دفاع چندلایه، رمزنگاری و آموزش کاربران، کلید حفظ امنیت شبکه و اطلاعات سازمانی است.